Wcześniak - Urszulin dla Mam

„ Co to jest wiek chronologiczny wcześniaka?

Wiek chronologiczny, inaczej nazywany metrykalnym lub prawnym, to wiek liczony od momentu narodzin. Także w przypadku wcześniaka. Należy ten termin odróżnić od często używanego w przypadku dzieci przedwcześnie urodzonych tzw. “wieku korygowanego”, który oblicza się odejmując od wieku chronologicznego liczbę tygodni, która pozostała do porodu w momencie narodzin. W czasie pierwszych miesięcy życia wcześniaka zwykle częściej posługujemy się wiekiem korygowanym. Zwłaszcza w gabinecie lekarskim. Są jednak wyjątki np. przy wyznaczaniu terminów szczepień brany jest pod uwagę wiek chronologiczny dziecka.

Co to jest metoda NDT-Bobath?

Metoda NDT-Bobath to jeden ze sposobów rehabilitacji wcześniaków. Polega ona na usprawnianiu ciała dziecka poprzez zmniejszanie napięcia mięśni, hamowanie nieprawidłowych odruchów oraz wyzwalanie odruchów prawidłowych. Metoda NDT-Bobath jest kompleksową metodą ćwiczenia ciała wcześniaka – polega nie tylko na ćwiczeniu wybranych fragmentów, ale całego ciała dziecka. Metoda NDT-Bobath powstała jako sposób rehabilitacji dla dzieci z dysfunkcją Ośrodkowego Układu Nerwowego (OUN).

Jak karmić wcześniaka?

Odruch ssania wykształca się u dzieci po 32. tygodniu ciąży. Do tego czasu wcześniaki karmione są pozajelitowo – za pomocą kroplówki (przed 28. tygodniem) lub za pomocą sondy (po 28. tygodniu). Kiedy u dziecka ukształtuje się odruch ssania, jest karmione ze strzykawki (jednocześnie do ssania podaje mu się palec). W końcu, kiedy wcześniak jest już gotowy (jego układ pokarmowy jest w pełni rozwinięty), może zostać karmiony piersią lub butelką. W karmieniu piersią pomaga wcześniejsze stosowanie metody kangura. Pamiętaj, że jeśli chcesz karmić dziecko piersią, musisz po porodzie regularnie odciągać pokarm za pomocą laktatora – ze względu na przedwczesny poród i stres towarzyszący przebywaniu dziecka w inkubatorze, może się to okazać bardzo trudne. Niemniej jednak mleko powinno być odciągane około 10 razy na dobę. Na początku karmieniom będzie towarzyszyło ważenie przed i po – żeby sprawdzić, czy dziecko potrafi przyjmować pokarm.

Czy wcześniaki są bardziej narażone na SIDS?

Tak – wcześniaki, czyli dzieci urodzone przed końcem 37. tygodnia ciąży (oraz dzieci o masie ciała poniżej 2500 g) znajdują się w grupie bardziej narażonej na SIDS. Dzieje się tak ze względu na nie w pełni rozwinięty układ oddechowy i nerwowy. Bezdech zdarza się wielu noworodkom, jednak jeśli powyżej 20 sekund może doprowadzić do niedotlenienia mózgu, zwolnienia akcji serca i w konsekwencji do śmierci.

Co to jest metoda Vojty?

Metoda Vojty to technika rehabilitacji polegająca na wywoływaniu odruchów poprzez stymulację stref ciała pacjenta, stosowana m.in. u wcześniaków w celu zniwelowania opóźnienia rozwoju psychoruchowego. Polega na stymulowaniu określonych stref na ciele dziecka, co ma doprowadzić do wywołania określonego wzorca ruchowego, zbliżonego do wzorca idealnego. Metoda Vojty może być stosowana od pierwszych dni życia dziecka, jest dla malucha zupełnie bezbolesna.

Co to jest metoda kangura?

Metoda kangura to sposób opieki nad dzieckiem, który może być wykorzystywany wobec wcześniaków oddychających samodzielnie, o odpowiedniej masie ciała (przynajmniej 2 kg). Nagiego wcześniaka kładzie się na nagim brzuchu mamy. Bezpośredni kontakt z mamą uspokaja dziecko, ogrzewa malucha, pobudza pracę płuc, wyrównuje akcję serca. Wcześniak może w tym czasie również próbować ssać pierś. Ważne jest, by okryć plecy malucha! Cały proces może być stopniowo wydłużany.

Więcej

Kiedy wcześniak może opuścić szpital?

Decyzja o opuszczeniu szpitala należy do lekarza. Wcześniak musi osiągnąć wagę powyżej 2 kg (optymalnie - 2,5 kg), musi samodzielnie oddychać i przyjmować pokarm - wszystko zależy od stopnia rozwoju malucha. Opuszczając szpital dowiesz się jak właściwie dbać o maleństwo, lekarz wyznaczy również wizytę w poradni dla wcześniaków. Wcześniak powinien trafić pod opiekę rehabilitanta, który zadba o jego prawidłowy rozwój. Rehabilitant zapozna cię z metodami stymulacji właściwego rozwoju psychoruchowego wcześniaka (metoda Vojty, metoda NDT-Bobath) - po powrocie do domu będziesz sama mogła ćwiczyć ze swoim dzieckiem.

Jak pielęgnować wcześniaka?

Skóra noworodka jest delikatna i wrażliwa, łatwo ulega różnego rodzaju podrażnieniom - skóra wcześniaka wymaga szczególnej troski. Zwróć szczególną uwagę na to, by twój wcześniak nie przebywał w pomieszczeniu, w którym znajduje się dym papierosowy lub spaliny. Uważaj również na słońce. Do pielęgnacji stosuj odpowiednie kosmetyki przeznaczone dla noworodków. Dbaj o właściwe oczyszczenie i nawilżenie skóry dziecka - zwłaszcza, gdy wychodzisz z maluchem na spacer. Pamiętaj również, że środki piorące mogą podrażnić skórę dziecka - używaj specjalnych detergentów przeznaczonych do prania ubranek dziecięcych.

Co to jest wiek skorygowany?

W przypadku wcześniaków mówimy o tzw. wieku skorygowanym. Dziecko przychodzące na świat przed czasem musi nadrobić wszystko to, co jest charakterystyczne dla noworodków, które urodziły się w pełni rozwinięte. Dlatego, aby właściwie ocenić stopień rozwoju wcześniaka, należy posłużyć się tzw. wiekiem skorygowanym, czyli odjąć od dnia urodzin te miesiące, o które dziecko przyszło na świat wcześniej. Według innych kryteriów dziecko jest oceniane zazwyczaj do 3 roku życia. Po tym czasie ewentualne różnice zacierają się. Np. wcześniak, który przyszedł na świat 2 miesiące wcześniej, w 6 miesiącu życia traktowany jest jako dziecko 4-miesięczne.

Jak rodzice mogą pomóc wcześniakowi?

Dla umieszczonego w inkubatorze wcześniaka niezwykle ważny jest kontakt z rodzicami. Głos mamy i taty, delikatny dotyk działają na dziecko kojąco i uspokajająco - bliskość rodziców zmniejsza stres, sprawia, że dziecko nie czuje się osamotnione. Wcześniak łatwiej znosi wtedy wszelkie badania i zabiegi. Kiedy dziecko będzie oddychało samodzielnie, poleca się stosowanie tzw. metody kangura, tzn. stopniowo wydłużany, bezpośredni kontakt z ciałem matki.

Jakie niebezpieczeństwa zagrażają wcześniakowi?

Wśród najczęstszych niebezpieczeństw, na które narażone są wcześniaki, wymienia się:
• Zaburzenia oddychania
• Dysplazja oskrzelowo-płucna
• Bezdech
• Zaburzenia ośrodkowego układu nerwowego
• Zaburzenia narządu wzroku (retinopatia)
• Zaburzenia narządu słuchu
• Niedokrwistość
• Częste infekcje (mniejsza odporność)

Jakich zabiegów wymaga wcześniak?

Dziecko przychodzące na świat przed czasem wymaga troskliwej opieki i wielu badań. Z tętnicy pępowinowej pobiera się krew do badania. Ponieważ organizm wcześniaka nie nadąża z produkowaniem krwi, konieczne stają się transfuzje uzupełniające. Ze względu na zagrożenie żółtaczką fizjologiczną, wcześniaka poddaje się fototerapii, czyli naświetlaniu niebieskim światłem. Oddech i praca serca wcześniaka są cały czas kontrolowane. Specjalne czujniki monitorują temperaturę ciała i ciśnienie krwi. W razie konieczności dziecko może zostać umieszczone na Oddziale Intensywnej Opieki Medycznej. Dziecku podaje się również środki przeciwbólowe. Wszelkie dodatkowe zabiegi zależą od stanu wcześniaka i chorób, na które cierpi.

Kiedy może dojść do przedwczesnego porodu?

Niedonoszenie ciąży grozi matkom bardzo młodym (poniżej 18. roku życia) lub mamom po 40. Do przedwczesnego porodu może doprowadzić nieprawidłowe ułożenie łożyska (łożysko przodujące) oraz wszelkie choroby przewlekłe, na które chorujesz (cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, anemia, choroby tarczycy, nerek, wątroby). Dlatego ważne jest, byś przed planowaną ciążą gruntownie się przebadała - wylecz wszelkie infekcje (zwłaszcza dróg rodnych i układu moczowego), sprawdź, czy nabyłaś odporność przeciw różyczce, toksoplazmozie i cytomegalii. W czasie ciąży wykonuj wszelkie niezbędne badania i informuj lekarza o wszystkim, co wzbudza twój niepokój. Jeśli pracujesz, odpowiednio dużo czasu przeznaczaj na odpoczynek i spacery.

Ile tygodni musi mieć wcześniak, aby przeżyć?

Najmłodsze wcześniaki, które są w stanie przeżyć w inkubatorze, muszą skończyć 22. tydzień życia. W 2006 roku na świat przyszła Amilia Taylor. Dziewczynka urodziła się w 22. tygodniu ciąży, ważąc zaledwie 280 g. Przed 32. tygodniem ciąży poród uznawany jest za skrajne wcześniactwo, zaś przed 22. - za poronienie.

Jak wygląda wcześniak?

Wygląd wcześniaka różni się od wyglądu w pełni rozwiniętego noworodka. Jego skóra jest bardzo cienka i delikatna (spod skóry prześwitują żyły), często pokryta meszkiem. Wcześniak jest niesamodzielny pod względem oddychania i przyjmowania pokarmu. Również układ mięśniowy i rozrodczy mogą być nie w pełni wykształcone - chłopcy mogą mieć niezstąpione jądra, dziewczynki - nie w pełni wykształcone wargi sromowe. ”